Άγνοια ή ψέμα του Σκόρδα για το 106

Όπως ενημερώσαμε, χθες, ο Πρόεδρος της ΠΑΕ Άρης κ. Λάμπρος Σκόρδας παραχώρησε συνέντευξη στην οποία αναφέρθηκε και στο άρθρο 106ια του Πτωχευτικού Κώδικα.

Ο κ. Σκόρδας ανέφερε χαρακτηριστικά: "Αυτά που ακούγονται για άρθρο 106 είναι όλα ψέματα για να κοροϊδεύουν τον κόσμο. Aν υπαχθεί μια ΠΑΕ στο συγκεκριμένο άρθρο τότε σημαίνει ότι παύει να υφίσταται ως εταιρία, εκκαθαρίζεται, δηλαδή διαλύεται, με αποτέλεσμα αυτό να σημαίνει τον αυτόματο υποβιβασμό στην τρίτη εθνική, αφού στις επαγγελματικές κατηγορίες συμμετέχουν μόνο ΠΑΕ και οι ερασιτεχνικοί σύλλογοι. Το 106 είναι πτώχευση σε αντίθεση με το 99 που ανήκει στην προπτωχευτική διαδικασία και είναι για οικονομική εξυγίανση. "

Όπως διαπιστώσαμε από μία μικρή έρευνα στο διαδίκτυο οι ισχυρισμοί του κ. Σκόρδα δεν ισχύουν.

Τι ισχύει στην πραγματικότητα για το άρθρο 106 (με κίτρινο χρώμα σημειώνονται τα σημεία στα οποία αναφέρθηκε ο κ. Σκόρδας)

"1. Η εισαγωγή της διαδικασίας ειδικής εκκαθάρισης στον Πτωχευτικό Κώδικα

Η διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης εισήχθη στον Πτωχευτικό Κώδικα (ΠτΚ) με το νόμο 4013/2011 «Σύσταση ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων και Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Δημοσίων Συμβάσεων – Αντικατάσταση του έκτου κεφαλαίου του ν. 3588/2007, (Πτωχευτικός Κώδικας) Προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης και άλλες διατά-ξεις». Νομοθετικό πρότυπο της διαδικασίας αυτής αποτελούν οι διαδικασίες εκκαθάρισης των άρθρων 46 έως 46β του νόμου1892/1990 «Για τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη και άλλες διατάξεις», με αρκετές ωστόσο αποκλίσεις. Η διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης του άρθρου 106ια του ΠτΚ αποτελεί εξυγιαντική – προπτωχευτική διαδικασία, με την οποία επιδιώκεται η διάσωση της επιχείρησης του οφειλέτη μέσω της πώλησης του συνόλου του ενεργητικού της με τη διενέργεια δημόσιου πλειοδοτικού διαγωνισμού. Σκοπός της διαδικασίας είναι η διάσωση της επιχείρησης ως λειτουργικό συνόλο, ανεξάρτητα από το πρόσωπο του φορέα της (επιχειρηματία), και η αποφυγή του κατακερματισμού της, μέσω της μεταβίβασής της σε νέο αγοραστή. Ως λόγος εισαγωγής της νέας αυτής διαδικασίας προκρίνεται το γεγονός ότι η διάσωση της επιχείρησης θα λειτουργήσει προς όφελος τόσο της εθνικής οικονομίας, με τη διατήρηση παραγωγικών μονάδων, όσο και της κοινωνίας, με τη διατήρηση θέσεων εργασίας. Επιπλέον, η μεταβίβαση της επιχείρησης σε προπτωχευτικό στάδιο εμφανίζει μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας, σε σύγκριση με τη δυνατότητα μεταβίβασης που παρέχεται κατά το στάδιο της πτωχευτικής εκκαθάρισης, όταν η επιχείρηση έχει ήδη απαξιωθεί και στιγματιστεί με τις αρνητικές συνέπειες της πτώχευσης. Τέλος, η μεταβίβαση της επιχείρησης κατά το προπτωχευτικό στάδιο θα λειτουργήσει και προς το συμφέρον και των πιστωτών της, καθώς με την επίτευξη μεγαλύτερου τιμήματος πώλησης θα ικανοποιηθούν σε μεγαλύτερο ποσοστό οι απαιτήσεις τους.

2. Προϋποθέσεις υπαγωγής στη διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης 

2.1. Οι υποκειμενικές προϋποθέσεις

Αίτηση για την υπαγωγή στη διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης μπορούν να καταθέσουν τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που έχουν πτωχευτική ικανότητα και είναι φορείς επιχείρησης. Επιχείρηση ορίζεται το οργανωμένο λειτουργικό σύνολο περιουσιακών στοιχείων που εξυπηρετεί την εμπορική ιδιότητα του φορέα του. Για την υποβολή αίτησης υπαγωγής στη διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης, το άρθρο 106ια του ΠτΚ θέτει μία επιπλέον προϋπόθεση ως προς το μέγεθος της επιχείρησης. Συγκεκριμένα, αίτηση δικαιούνται να υποβάλλουν «μεγάλες» επιχειρήσεις, δηλαδή επιχειρήσεις που παρουσιάζουν δύο από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

(α) Εμφανίζουν σύνολο ισολογισμού από €2.500.000 και άνω.

(β) Έχουν επιτύχει καθαρό κύκλο εργασιών από €5.000.000 και άνω.

(γ) Διαθέτουν προσωπικό ανερχόμενο τουλάχιστον σε πενήντα άτομα κατά μέσο όρο στη διάρκεια της χρήσης.

2.2. Οι αντικειμενικές προϋποθέσεις

Οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για την υπαγωγή στη διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης είναι οι ίδιες με αυτές για την υπαγωγή σε πτώχευση. Δηλαδή, η επιχείρηση πρέπει να βρίσκεται είτε σε κατάσταση γενικής και μόνιμης αδυναμίας να εκπληρώσει τις ληξιπρόθεσμες χρηματικές της υποχρεώσεις (παύση πληρωμών) είτε σε επαπειλούμενη αδυναμία εκπλήρωσης των υποχρεώσεών της, όταν αυτές καταστούν ληξιπρόθεσμες (αναμενόμενη παύση πληρωμών). Για την υπαγωγή στη διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης δεν τίθεται ως όρος η συνέχιση ή η παύση της λειτουργίας της επιχείρησης. Με γνώμονα το γενικό συμφέρον και το συμφέρον της οικονομίας, παρέχεται η ευχέρεια σε κάθε επιχείρηση που πληροί τις προϋποθέσεις του νόμου να υποβάλλει αίτηση υπαγωγής στη διαδικασία. Έτσι, μπορούν να υπαχθούν στη διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης επιχειρήσεις που συνεχίζουν την παραγωγική τους δραστηριότητα ή έχουν παύσει να λειτουργούν εξαιτίας αδυναμίας πληρωμών, ακόμα και επιχειρήσεις που βρίσκονται στο στάδιο της πτωχευτικής εκκαθάρισης, αλλά διατηρούν τη συνεκτικότητά τους. 

3. Διαδικασία υπαγωγής σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης 

3.1. Κατάθεση της αίτησης για την υπαγωγή στη διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης

Η αίτηση για την υπαγωγή στη διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης κατατίθεται στο πτωχευτικό δικαστήριο, δηλαδή στο Πολυμελές Πρωτοδικείο της περιφέρειας όπου η επιχείρηση (οφειλέτης) έχει το κέντρο των κυρίων συμφερόντων της. Νομιμοποιούμενα πρόσωπα για την υποβολή της αίτησης είναι ο οφειλέτης, οι πιστωτές του (ανεξάρτητα από το ποσό της απαίτησής τους) και ο εισαγγελέας πρωτοδικών για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Έτσι, σε αντίθεση με τη διαδικασία εξυγίανσης, η οποία ξεκινά μόνο με πρωτοβουλία του οφειλέτη, η διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης μπορεί να ξεκινήσει και με πρωτοβουλία των πιστωτών, όπως ακριβώς και η πτώχευση. Με αυτό τον τρόπο, παρέχεται στους πιστωτές η δυνατότητα, σε περίπτωση αδράνειας του οφειλέτη, να εκκινήσουν τη διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης και να επιλέξουν οι ίδιοι τον τρόπο ικανοποίησής τους, ιδίως εφόσον προβλέπουν ότι η διάσωση της επιχείρησης θα οδηγήσει σε πληρέστερη ικανοποίησή τους. Με την αίτηση πρέπει να προτείνεται το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που θα αναλάβει το έργο του εκκαθαριστή, το οποίο πρέπει, για την εξασφάλιση της αξιοπιστίας της διαδικασίας, να μην έχει καμία σχέση εξάρτησης με την επιχείρηση και τους πιστωτές της. Επιπλέον, για το παραδεκτό της αίτησης απαιτείται να συνυποβάλλονται και τα ακόλουθα έγγραφα:

(α) Βεβαίωση τράπεζας ή ΕΠΕΥ για την ύπαρξη αξιόχρεου επενδυτή ενδιαφερομένου για την αγορά του ενεργητικού της επιχείρησης.

(β) Δήλωση του προτεινομένου ως εκκαθαριστή για την αποδοχή του διορισμού του.

(γ) Έκθεση του εκκαθαριστή για το σχεδιασμό και την πορεία της εκκαθάρισης και τη λειτουργία της επιχείρησης σε εκκαθάριση και προϋπολογισμό των προβλεπόμενων για την ολοκλήρωση της διαδικασίας δαπανών. 

3.2. Συνέπειες κατάθεσης της αίτησης για την υπαγωγή στη διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης.

Με την κατάθεση της αίτησης, δύναται να ζητηθεί και η λήψη προληπτικών μέτρων για τη διαφύλαξη της ενότητας της επιχείρησης από επιζήμιες για το σκοπό της διαδικασίας ειδικής εκκαθάρισης επεμβάσεις των πιστωτών στο ενεργητικό της επιχείρησης. Το δικαστήριο, κατά την εξέταση της αίτησης των προληπτικών μέτρων, δεν δεσμεύεται από τα αιτούμενα προληπτικά μέτρα, αλλά έχει απόλυτη ελευθερία να διατάξει οποιοδήποτε προληπτικό μέτρο κρίνει ότι εξυπηρετεί τον σκοπό της εκκαθάρισης. Σε περίπτωση που ο οφειλέτης έχει καταθέσει, πριν από την αίτηση για την υπαγωγή σε διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης, αίτηση πτώχευσης, η εξέταση της αίτησης πτώχευσης αναστέλλεται μέχρι την απόρριψη της αίτησης για την υπαγωγή στη διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης ή την πάροδο της προθεσμίας των δώδεκα μηνών που τίθεται εκ του νόμου για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης της επιχείρησης. Ωστόσο, αν ο οφειλέτης έχει καταθέσει, σε χρόνο πρότερο της συζήτησης της αίτησης για την υπαγωγή στη διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης, αίτηση για υπαγωγή της επιχείρησης σε διαδικασία εξυγίανσης ή εκκρεμεί διαδικασία εξυγίανσης, η συζήτηση της αίτησης για την υπαγωγή στη διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης αναστέλλεται μέχρι την περάτωση της διαδικασίας εξυγίανσης. 

4. Η υπαγωγή της επιχείρησης σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης 

4.1. Η δικαστική απόφαση για το άνοιγμα της διαδικασίας και ο διορισμός του εκκαθαριστή

Το πτωχευτικό δικαστήριο δέχεται την αίτηση για την υπαγωγή της επιχείρησης στη διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης, εάν πιθανολογεί ότι με τον τρόπο αυτό αυξάνονται οι πιθανότητες διατήρησης της επιχείρησης, ενώ δεν παραβλάπτεται η συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών της. Η απόφαση του δικαστηρίου που δέχεται την αίτηση για υπαγωγή δεν υπόκειται σε ένδικα μέσα. Με την αποδοχή της αίτησης υπαγωγής, διορίζεται ο εκκαθαριστής που έχει προταθεί. Με το διορισμό του εκκαθαριστή παύουν αυτομάτως οι εξουσίες των καταστατικών οργάνων διοίκησης της επιχείρησης, όταν φορέας της είναι νομικό πρόσωπο, και οι εξουσίες του φυσικού προσώπου, όταν φορέας της είναι φυσικό πρόσωπο και ο εκκαθαριστής αναλαμβάνει τη διοίκηση και διαχείριση της επιχείρησης.

4.2. Οι ενέργειες του εκκαθαριστή 

Ο εκκαθαριστής είναι επιφορτισμένος με την υλοποίηση του στόχου της διαδικασίας ειδικής εκκαθάρισης. Οι ενέργειές του στοχεύουν αφενός στη μεταβίβαση του ενεργητικού της επιχείρησης του οφειλέτη κι αφετέρου στη σύμμετρη ικανοποίηση των πιστωτών της επιχείρησης από το τίμημα της μεταβίβασης. Ειδικότερα, ο εκκαθαριστής προβαίνει στις ακόλουθες ενέργειες:

(α) Συντάσσει απογραφή των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης. Για την απογραφή, ο εκκαθαριστής στηρίζεται στην έκθεση που έχει ήδη συντάξει, η οποία έχει συνυποβληθεί στο πτωχευτικό δικαστήριο μαζί με την αίτηση για την υπαγωγή στη διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης.

(β) Με βάση την απογραφή συντάσσει το υπόμνημα προσφοράς. Στο υπόμνημα προσφοράς αναφέρονται τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης (ακίνητα – κινητά) και κάθε άλλη χρήσιμη πληροφορία. 

(γ) Δημοσιεύει την πρόσκληση διενέργειας δημόσιου πλειοδοτικού διαγωνισμού για την πώληση του συνόλου ή τμήματος της επιχείρησης, εφόσον το τελευταίο προβλέπεται ως εναλλακτική δυνατότητα στην υποβληθείσα έκθεσή του.

(δ) Προβαίνει στην αποσφράγιση και τη συγκριτική εκτίμηση των προσφορών που έχουν κατατεθεί. 

(ε) Συντάσσει έκθεση αξιολόγησης των προσφορών, στην οποία εισηγείται την αποδοχή της βέλτιστης προσφοράς και την κατακύρωση του διαγωνισμού. 

(στ) Κοινοποιεί την πιο πάνω έκθεση στα ενδιαφερόμενα μέρη και φροντίζει για την κατάθεσή της στο πτωχευτικό δικαστήριο. Η έκθεση υποβάλλεται στο δικαστήριο με σχετική αίτηση αποδοχής της.

(ζ) Καταρτίζει τη σύμβαση μεταβίβασης του ενεργητικού της επιχείρησης.

5. Η ολοκλήρωση της διαδικασίας μεταβίβασης του ενεργητικού της επιχείρησης

Το πτωχευτικό δικαστήριο, εφόσον κάνει δεκτή την έκθεση του εκκαθαριστή, επικυρώνει τη διαδικασία μεταβίβασης. Ταυτόχρονα, δύναται να προσθέσει νέους όρους στη συμφωνία μεταβίβασης, κυρίως ως προς τον τρόπο εξασφάλισης της αποπληρωμής του τιμήματος. Στη συνέχεια, ανακηρύσσει τον υπερθερματιστή του διαγωνισμού και ορίζει τον εισηγητή δικαστή για τις ανάγκες διανομής του πλειστηριάσματος. Μετά την επικύρωση της διαδικασίας από το πτωχευτικό δικαστήριο, ο εκκαθαριστής καταρτίζει τη σύμβαση μεταβίβασης του ενεργητικού της επιχείρησης και την κοινοποιεί στους υποψήφιους αγοραστές. Εάν μέσα σε προθεσμία πέντε ημερών από την κοινοποίηση ο πρώτος αγοραστής απαντήσει αρνητικά, η σύμβαση κοινοποιείται στο δεύτερο αγοραστή που έχει υποβάλλει συγκριτικά βέλτιστη προσφορά. Με την καταβολή του τιμήματος ή την πιστοποίηση καταβολής του υπολοίπου τιμήματος από τον αγοραστή, ο εκκαθαριστής υπογράφει είτε την πράξη εξόφλησης είτε την πράξη πιστοποίησης της μερικής καταβολής (του αμέσως καταβληθέντος ποσού) και εξασφάλισης του τρόπου αποπληρωμής του υπολοίπου ποσού από τον αγοραστή. Η πράξη εξόφλησης προσαρτάται στη σύμβαση μεταβίβασης της επιχείρησης και επέχει θέση περίληψης έκθεσης κατακύρωσης του άρθρου 1005 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Έτσι, ο υπερθεματιστής (αγοραστής) μπορεί να χρησιμοποιήσει τον εκτελεστό τίτλο, με τον οποίο είναι εξοπλισμένος, για την άμεση εγκατάστασή του στην επιχείρηση και την παραλαβή των πραγμάτων της. Εάν με τη σύμβαση μεταβίβασης μεταβιβάζεται και ακίνητο, με την καταβολή του τιμήματος επέρχεται ως έννομη συνέπεια η απόσβεση των τυχόν προσημειώσεων ή υποθηκών που βάρυναν το ακίνητο. Έτσι, κατά τη μεταγραφή της σύμβασης μεταβίβασης, ο υπερθεματιστής έχει το δικαίωμα να ζητήσει από τον υποθηκοφύλακα την εξάλειψη ή τη διαγραφή των βαρών που έχουν εγγραφεί πριν από τη θέση της επιχείρησης σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης. Ο εκκαθαριστής, μετά τη μεταβίβαση της επιχείρησης και την εξασφάλιση του τρόπου καταβολής του τιμήματος, στην περίπτωση που μέρος του τιμήματος καταβάλλεται σε δόσεις, απευθύνει πρόσκληση στους πιστωτές της επιχείρησης να αναγγείλουν τις απαιτήσεις τους. Η προθεσμία αναγγελίας των απαιτήσεων των πιστωτών είναι ένας μήνας από τη δημοσίευση της πρόσκλησης του εκκαθαριστή.

6. Τα πλεονεκτήματα της διαδικασίας ειδικής εκκαθάρισης 

Βασικό πλεονέκτημα της διαδικασίας ειδικής εκκαθάρισης είναι η ταχύτητα ολοκλήρωσης της μεταβίβασης της επιχείρησης. Έτσι, εάν η αίτηση για την υπαγωγή της οφειλέτριας επιχείρησης στη διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης γίνει δεκτή, η διαδικασία μεταβίβασης του ενεργητικού της επιχείρησης διαρκεί κατ’ ανώτατο χρονικό όριο δώδεκα μήνες από την έναρξη των ενεργειών του εκκαθαριστή με τη σύνταξη της απογραφής, με δυνατότητα παράτασης της προθεσμίας αυτής από το πτωχευτικό δικαστήριο για έξι επιπλέον μήνες. Σε περίπτωση υπέρβασης των πιο πάνω χρονικών ορίων, η διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης παύει αυτοδικαίως και σε περίπτωση που εκκρεμεί αίτηση πτώχευσης, το δικαστήριο προβαίνει στην εξέτασή της. 

Περαιτέρω, στη μεταβίβαση του συνόλου του ενεργητικού της επιχείρησης στο πλαίσιο της διαδικασίας ειδικής εκκαθάρισης δεν έχει εφαρμογή η διάταξη του άρθρου 479 του Αστικού Κώδικα (AK) και ο αγοραστής αποκτά την επιχείρηση απαλλαγμένη από τα χρέη της. Το άρθρο 479 ΑΚ δεν εφαρμόζεται ούτε σε περίπτωση ολικής ούτε μερικής μεταβίβασης του ενεργητικού της επιχείρησης. Τα χρέη και οι υποχρεώσεις της επιχείρησης καλύπτονται από το ποσό του εκπλειστηριάσματος. Τέλος, η υπαγωγή της επιχείρησης σε ειδική εκκαθάριση δεν αποτελεί σπουδαίο λόγο για την καταγγελία των συμ-βάσεων που έχει συνάψει η εν λόγω επιχείρηση ούτε λόγο ανάκλησης των διοικητικών αδειών που τυχόν έχουν εκδοθεί, όπως ισχύει στην περίπτωση της πτώχευσης. Έτσι, ο νέος αγοραστής υπεισέρχεται αυτοδικαίως στις εκκρεμείς συμβάσεις της επιχείρησης και αποκτά τις διοικητικές άδειες που τυχόν έχουν εκδοθεί, με αποτέλεσμα η επιχείρηση να συνεχίζει την παραγωγική της δραστηριότητα."

Σαφέστατα, δεν είμαστε νομικοί ούτε δικαστές ώστε να γνωμοδοτήσουμε για το αν ο Άρης έχει τη δυνατότητα να υπαχθεί στο συγκεκριμένο καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης (αν και βάσει των αντικειμενικών και υποκειμενικών προϋποθέσεων φαίνεται πως είναι δυνατό να γίνει κάτι τέτοιο). Ο κ. Σκόρδας πάντως είτε δε γνώριζε τι είναι το άρθρο 106ια είτε γνώριζε και είπε ψέματα. Άλλωστε στο ίδιο καθεστώς επιθυμεί να υπαχθεί και η ΠΑΕ Πανιώνιος.

Όταν, λοιπόν, είσαι Πρόεδρος του Άρη επιβάλλεται να λειτουργείς βάσει των συμφερόντων του συλλόγου και όχι των δικών σου.

Οι πληροφορίες ελήφθησαν από το newsletter (τεύχος 13) της Δικηγορικής Εταιρίας "Κελεμένης & Συνεργάτες" (βλέπε ΕΔΩ)